Ở vị trí cuối vùng biên giới xa xôi tây nam nước ta, Hà Tiên là vùng đất nổi tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh. “Hà Tiên thập cảnh” cùng với lịch sử khai mở vùng đất này đã từng đi vào thi ca.
Hà Tiên nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, nhiệt độ trung bình hàng năm khoảng 27 độ C, nhiệt độ trung bình thấp nhất là 23,90C, thường rơi vào khoảng tháng 12 – tháng 1; nhiệt độ cao nhất là 30,20C, thường rơi vào tháng 4 – 5.
Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, có nhiều năm mùa mưa đến sớm và kết thúc muộn hơn các khu vực khác của đồng bằng Sông Cửu Long. Nhìn chung, phần lớn thời gian ở Hà Tiên khí hậu mát mẻ trong lành, phù hợp cho những chuyến tăm biển hay tham quan danh lam thắng cảnh
Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, có nhiều năm mùa mưa đến sớm và kết thúc muộn hơn các khu vực khác của đồng bằng Sông Cửu Long. Nhìn chung, phần lớn thời gian ở Hà Tiên khí hậu mát mẻ trong lành, phù hợp cho những chuyến tăm biển hay tham quan danh lam thắng cảnh
Đến Hà Tiên thì khách san, nhà trọ nhiều và hầu như cò mồi cũng nhiều, những người lái xe trung chuyển cũng sẽ giới thiệu khách sạn cho bạn. Để chắc ăn, bạn nên chuẩn bị phòng khách sạn Hà Tiên từ trước chuyến đi. Bạn có thể lưu trú tại khu vực trung tâm thị xã Hà Tiên hoặc khu vực biển Mũi Nai (cách trung tâm thị xã Hà Tiên khoảng 10km).
Tham quan du lịch Hà Tiên
 |
| Lăng Mạc Cửu |
Khái quát sơ đồ du lịch Hà Tiên thì gói gọn 2 vùng, vùng ven bên ngoài và nội thị. Những điểm tham quan nổi bật sung quanh khu vực nội thành gồm có: chùa Phù Dung, chùa Lò Gạch, đền thờ họ Mạc, lăng Mạc Cửu, cây dừa 4 Ngọn…
Đến Hà Tiên, nơi đầu tiên du khách nên viếng thăm là khu đền thờ và lăng mộ dòng họ Mạc ở núi Bình San. Họ Mạc ở Hà Tiên, khởi đầu từ Mạc Cửu, người có công khai phá và xây dựng vùng đất này hơn 300 năm trước. Mạc Thiên Tích nối nghiệp cha, và ông là vị tướng văn võ song toàn, là người lập nên Tao Đàn Chiêu Anh các, làm rạng danh xứ Hà Tiên.
Từ chân núi lên, vào cổng, qua một khoảng sân, du khách bước vào đền thờ Mạc Cửu, sẽ nhìn thấy tấm biển đề bốn chữ "Khai trấn trụ quốc". Trên vách đền có ghi lại những bài thơ trong "Hà Tiên thập vịnh" của Mạc Thiên Tích. Lần theo những bậc tam cấp lên núi, sẽ gặp khu lăng mộ của dòng họ Mạc. Ngôi mộ lớn nhất của Mạc Cửu có hình bán nguyệt khoét sâu vào núi. Mộ Mạc Thiên Tích thấp hơn, nằm bên trái mộ Mạc Cửu, cách chừng 30m.
Đi vòng theo chân núi, du khách sẽ gặp chùa Phù Dung do Mạc Thiên Tích xây cho thứ thiếp là nàng Phù Cừ tu hành. Cảnh quan ở núi Bình San với những lăng mộ gợi cho du khách nhiều cảm xúc hoài cổ!
Cách thị xã Hà Tiên chừng 6km là núi Đá Dựng, một danh thắng quốc gia được công nhận vào năm 2007. Núi Đá Dựng có những hang động thâm u, bí ẩn cùng những huyền thoại, truyền thuyết có từ thuở xa xưa. Do đặc trưng cấu tạo, cấu trúc địa chất, cùng với sự tác động của thiên nhiên qua thời gian dài nên trong lòng núi có rất nhiều hang động. Núi cao chừng 100 mét ngoài, chu vi khoảng 1,5 ki lô mét, nhưng có cả thảy hơn 14 hang động lớn nhỏ.
Sau khi mua vé vào cổng, du khách đi men theo sườn núi quanh co dài gần 1.300 mét, qua các ngóc ngách, hang động để khám phá. Lần lượt ta sẽ ghé các hang Mẹ Sanh, Thần Kim Qui, Bồng Lai, Lê Công Gia, Khổ Qua, Trống Ngực, Sám Hối, Cổng Trời, Xã Kỳ, Cội Hàng Da, Lầu Chuông, Bà Chúa Xứ… Mỗi hang động mang một nét đẹp khác nhau.
Đến Hà Tiên, nơi đầu tiên du khách nên viếng thăm là khu đền thờ và lăng mộ dòng họ Mạc ở núi Bình San. Họ Mạc ở Hà Tiên, khởi đầu từ Mạc Cửu, người có công khai phá và xây dựng vùng đất này hơn 300 năm trước. Mạc Thiên Tích nối nghiệp cha, và ông là vị tướng văn võ song toàn, là người lập nên Tao Đàn Chiêu Anh các, làm rạng danh xứ Hà Tiên.
Từ chân núi lên, vào cổng, qua một khoảng sân, du khách bước vào đền thờ Mạc Cửu, sẽ nhìn thấy tấm biển đề bốn chữ "Khai trấn trụ quốc". Trên vách đền có ghi lại những bài thơ trong "Hà Tiên thập vịnh" của Mạc Thiên Tích. Lần theo những bậc tam cấp lên núi, sẽ gặp khu lăng mộ của dòng họ Mạc. Ngôi mộ lớn nhất của Mạc Cửu có hình bán nguyệt khoét sâu vào núi. Mộ Mạc Thiên Tích thấp hơn, nằm bên trái mộ Mạc Cửu, cách chừng 30m.
Đi vòng theo chân núi, du khách sẽ gặp chùa Phù Dung do Mạc Thiên Tích xây cho thứ thiếp là nàng Phù Cừ tu hành. Cảnh quan ở núi Bình San với những lăng mộ gợi cho du khách nhiều cảm xúc hoài cổ!
 |
| Thạch Động |
Sau khi mua vé vào cổng, du khách đi men theo sườn núi quanh co dài gần 1.300 mét, qua các ngóc ngách, hang động để khám phá. Lần lượt ta sẽ ghé các hang Mẹ Sanh, Thần Kim Qui, Bồng Lai, Lê Công Gia, Khổ Qua, Trống Ngực, Sám Hối, Cổng Trời, Xã Kỳ, Cội Hàng Da, Lầu Chuông, Bà Chúa Xứ… Mỗi hang động mang một nét đẹp khác nhau.
 |
| Di tích núi đá dựng |
Ở hang Cội Hàng Da, huyền thoại dân gian truyền khẩu rằng đó là chỗ ở của Thạch Sanh. Một buổi sáng xa xưa, chính từ nơi đây, Thạch Sanh đã giương cung bắn đại bàng yêu tinh đang cắp nàng công chúa bay ngang qua núi Đá Dựng!
Từ Đá Dựng đến Thạch Động chừng 3 kí lô mét, du khách theo những bậc tam cấp lên hang. Thạch Động còn được gọi là Thạch Động Thôn Vân (động đá nuốt mây), động ở độ cao chừng 50 mét. Nhìn từ xa, Thạch Động trông giống chiếc mũ lông của một vị tướng nên người Pháp đặt tên là “Bonnet à Poil”. Phía trong động có một chùa Phật. Ở cửa tây nam có điện Bà Chúa Xứ. Phía đông, ngước nhìn lên trên có cửa hang thông đến đỉnh, dân gian gọi là đường lên trời.
Trong động có một miệng hang như miệng giếng, nhìn vào tối om, sâu thăm thẳm. Hiện nay miệng hang đã được bịt, lấp lại để tránh nguy hiểm. Nhiều người dân địa phương tin rằng "hễ ai xuống hang này đều biến mất, không trở lên nữa"; có người nói chắc nịch rằng hang này thông ra tới biển.
Từ Đá Dựng đến Thạch Động chừng 3 kí lô mét, du khách theo những bậc tam cấp lên hang. Thạch Động còn được gọi là Thạch Động Thôn Vân (động đá nuốt mây), động ở độ cao chừng 50 mét. Nhìn từ xa, Thạch Động trông giống chiếc mũ lông của một vị tướng nên người Pháp đặt tên là “Bonnet à Poil”. Phía trong động có một chùa Phật. Ở cửa tây nam có điện Bà Chúa Xứ. Phía đông, ngước nhìn lên trên có cửa hang thông đến đỉnh, dân gian gọi là đường lên trời.
Trong động có một miệng hang như miệng giếng, nhìn vào tối om, sâu thăm thẳm. Hiện nay miệng hang đã được bịt, lấp lại để tránh nguy hiểm. Nhiều người dân địa phương tin rằng "hễ ai xuống hang này đều biến mất, không trở lên nữa"; có người nói chắc nịch rằng hang này thông ra tới biển.
Đến Hà Tiên cũng có nghĩa là đến với bãi biển Mũi Nai - nơi tận cùng bờ biển Việt Nam giáp với Campuchia. Từ trung tâm thị xã đi về phía tây, dọc theo con đường một bên là núi, một bên là biển, non xanh nước biếc chập chùng sẽ làm du khách say đắm trước bức tranh thiên nhiên. Từ trên Vọng hải đài ở chóp đỉnh núi Tà Ban lộng gió, ngồi thư thả uống nước, ngắm nhìn cảnh biển, trời, mây, non nước, du khách nhìn thấy khá rõ đảo Phú Quốc và các đảo lân cận. Qua viễn vọng kính, ta còn được ngắm nhìn cảnh quan trên đất Campuchia.
 |
| Hòn Phụ Tử |
Ăn uống ở Hà Tiên
Về ăn uống bạn có thể ăn ở quán 66, hay quán cơm Hiền (khi qua cầu vào thị xã Hà Tiên nằm ngay bên tay phải) giá cả được lắm mà ngon nữa.
Ở các khu du lịch Hà Tiên ngoài đặc sản biển, món ngon “độc quyền” của Mũi Nai là canh chua cá kẻm nấu sả nghệ với măng tre. Cơm trái thốt nốt ngọt mát làm món tráng miệng thật dễ chịu. Muốn lạ miệng thì ăn món sầu riêng chở từ Kampot (Campuchia) qua. Sầu riêng thịt dày, mùi dậy, vị ngọt và béo ăn một lần nhớ mãi
Ở các khu du lịch Hà Tiên ngoài đặc sản biển, món ngon “độc quyền” của Mũi Nai là canh chua cá kẻm nấu sả nghệ với măng tre. Cơm trái thốt nốt ngọt mát làm món tráng miệng thật dễ chịu. Muốn lạ miệng thì ăn món sầu riêng chở từ Kampot (Campuchia) qua. Sầu riêng thịt dày, mùi dậy, vị ngọt và béo ăn một lần nhớ mãi
Khu chợ đêm và khu phố ẩm thực là nơi thu hút nhiều du khách dừng chân thưởng thức các món ăn. Một số món ăn được xem là đặc sản tại Hà Tiên như sò huyết, bánh canh chả ghẹ, gỏi cá trích, bún cá, biên mai, ốc giác, xôi Hà Tiên…
Những quán nhậu ven đường bán rất sẵn khô cá đuối, khô cá khoai, khô mực, ốc biển, sò huyết… kèm với cóc, ổi, xoài rất “bắt”. Có một số quán nhậu phục vụ khách cả đêm.
Lưu ý khi đi du lịch Hà Tiên
Chợ đêm Hà Tiên rất đa dạng hàng hóa từ các loại mỹ phẩm, vải vóc đến những món hàng mỹ nghệ bằng đá, vỏ ốc, thủy tinh, nhựa cho đến trang sức bằng vàng và đá quý, bày bán ngay trên vỉa hè. Các sản phẩm được nhiều du khách chọn mua là các loại hải sản (khô và tươi), đường thốt nốt, nước mắm…
Gói gọn chuyến đi, chi phí cho mỗi người là khoảng 800.000 – 1.000.000 VND bao gồm vé xe đi về 300.000 VND, chi phí thuê xe máy, xe lôi, khách sạn, mua vé tham quan 4 điểm du lịch, tiền ăn uống… (giá tính cho nhóm 6 người).
Gói gọn chuyến đi, chi phí cho mỗi người là khoảng 800.000 – 1.000.000 VND bao gồm vé xe đi về 300.000 VND, chi phí thuê xe máy, xe lôi, khách sạn, mua vé tham quan 4 điểm du lịch, tiền ăn uống… (giá tính cho nhóm 6 người).